Łożyska kulkowe zwykłe

Łożyska kulkowe zwykłe należą do najbardziej rozpowszechnionej grupy łożysk, główną zaletą jest ich prosta konstrukcja. Łożyska te maja najczęściej zastosowanie wszędzie tam gdzie wymagane są wysokie prędkości obrotowe, najważniejszą zaletą tych łożysk jest możliwość przenoszenia przez nie zarówno obciążeń poprzecznych, jak i wzdłużnych. Łożyska kulkowe zwykłe w zależności od warunków w jakich muszą pracować, mogą występować w różnych wariantach wykonania, jak np.:

Rodzaje krycia łożysk kulkowych:

(brak oznaczenia) - łożyska odkryte,
Z - uszczelnienie blaszane stalowe jednostronne,
ZZ lub 2Z - uszczelnienie blaszane stalowe dwustronne,
RS - uszczelnienie z tworzywa jednostronne,
2RS - uszczelnienie z tworzywa dwustronne.

Luzy promieniowe występujące w łożyskach kulkowych:

C1 - wewnętrzny luz promieniowy mniejszy niż C2,
C2 - wewnętrzny luz promieniowy mniejszy niż normalny,
(brak) - normalny luz promieniowy nie jest oznaczany,
C3 - wewnętrzny luz promieniowy większy niż normalny,
C4 - wewnętrzny luz promieniowy większy niż C3,
C5 - wewnętrzny luz promieniowy większy niż C4.

Klasy dokładności łożysk kulkowych:

P6/A3 - klasa dokładności P6 wg DIN 620 (oznaczenie stosowane na życzenie),
P5/A5 - klasa dokładności P5 wg DIN 620, A5 wg norm ANSI/ABMA,
P4/A7 - klasa dokładności P4 wg DIN 620, A7 wg norm ANSI/ABMA,
P2/A9 - klasa dokładności P2 wg DIN 620, A9 wg norm ANSI/ABMA,
A7 - klasa dokładności ABEC7 wg ABMA,
A9 - klasa dokładności ABEC9 wg ABMA,
HG - klasa dokładności wg norm zakładowych GMN (wysoka dokładność),
UP - klasa dokładności wg norm zakładowych GMN (ultra dokładność).

ABEC (Annular Bearing Engineering Committee) – zbiór standardów tolerancji przy produkcji łożysk kulkowych. Zostały opracowane przez Amerykańskie Stowarzyszenie Producentów Łożysk (ABMA). Zostało wyróżnionych pięć klas tolerancji: 1, 3, 5, 7 i 9 (od tolerancji największej do najmniejszej). Czyli im wyższa liczba, tym łożysko jest wykonane z większą dokładnością.

Wszyscy producenci jakości na całym świecie produkują łożyska co najmniej w standardzie ABEC 1. Wyższe klasy ABEC zapewnią lepszą precyzję, efektywność oraz mogą osiągać większe szybkości, co nie oznacza, że mogą obracać się szybciej. Klasyfikacja ABEC nie określa wielu innych ważnych czynników, takich jak: gładkość powierzchni, dokładność / jakość kulek, rodzaj zastosowanego materiału.

Klasy ABEC nie określając użytego materiału precyzują jednak, że łożyska nie spełniające co najmniej ABEC 1, nie mogą być klasyfikowane jako łożyska precyzyjne, a ich tolerancje parametrów są zbyt duże. Skala jest zaprojektowana tak, aby umożliwić użytkownikowi dokonanie świadomego wyboru typu kupowanego łożyska. Wysoko ocenione łożyska są przeznaczone do zastosowań precyzyjnych np. w technice lotniczej, sprzęcie chirurgicznym, natomiast niższe stopnie przeznaczone są dla większości zastosowań, takich jak pojazdy, zastosowania hobbystyczne, łyżworolki, deskorolki, kołowrotki wędkarskie oraz w maszynach przemysłowych.

Wysoko sklasyfikowane łożyska w skali ABEC pozwalają na optymalną wydajność w aplikacjach o istotnym znaczeniu np. wymagających bardzo wysokich obrotów i sprawności w działaniu.

Odpowiednikiem ISO jest ISO 492. ( źródło informacji WIKIPEDIA )

Rodzaje koszyków prowadzących elementy toczne przystosowane do różnych warunków pracy łożysk:

J - łożyskowy wykonany z blachy stalowej,
TA - masywny utwardzony żywicą (tekstolit) prowadzony na pierścieniu zewnętrznym,
TB - masywny utwardzony żywicą (tekstolit) prowadzony na pierścieniu wewnętrznym,
TN - koszyk z poliamidu 66 (PA66), prowadzony (centrowany) na kulkach (SKF),
T9H - zatrzaskowy z poliamidu wzmoc. włóknem szkl. formowany wtryskowo, prowadzony na kulkach,
TBH - poliamidowy zatrzaskowy utwardzony żywicą (tekstolit), prow. na pierścieniu wewnętrznym,
ETN9 - Koszyk z poliamidu 66 (PA66) wzmocnionego włóknem szklanym, prowadzony na kulkach (SKF),
TNH - Koszyk z polieteroetroketonu (PEEK) wzmocnionego włóknem szklanym, prowadzony na kulkach (SKF),
VG1561 - Koszyk z poliamidu 46 (PA46) wzmocnionego włóknem szklanym, prowadzony na kulkach (SKF),
MA - koszyk masywny mosiężny prowadzony na pierścieniu zewnętrznym,
TBM - koszyk masywny tekstolitowy prowadzony na pierścieniu wewnętrznym.

Oznaczenie stabilizacji cieplnej łożyska:

S1 - łożysko przystosowane do pracy w temperaturze do +200^oC,
S2 - łożysko przystosowane do pracy w temperaturze do +250^oC,
S3 - łożysko przystosowane do pracy w temperaturze do +300^oC.

Ponadto łożyska te mogą występować rowkiem na pierścieniu zewnętrznym typu N służącym do ustalania łożyska w kierunku wzdłużnym w oprawie za pomocą pierścienia typu R.

N - łożysko z rowkiem na pierścieniu zewnętrznym
NR - łożysko z rowkiem i pierścieniem typu R

Łożyska kulkowe zwykłe zakryte z blaszkami ochronnymi 2Z lub z uszczelkami gumowymi 2RS są napełniane przez wytwórcę odpowiednim smarem ruchowym wystarczającym dla przeciętnych warunków pracy na cały okres ich eksploatacji.W normalnym wykonaniu łożyska kulkowe zakryte stabilizowane są do pracy w temperaturach od -30°C do +110°C.

Oznaczenia smarów zastosowanych w łożyskach:

GJN - zakres temp. od -30 do +150°C,
WT - zakres temp. od -40 do +160°C,
VT378 - Smar spożywczy z aluminiowym zagęszcz. o konsyst. 2 do skali NLGI w zak. temp. od -25 do +120°C (normalny poziom wyp.),
VT143 - Smar ekstremalny z zagęszcz. litu o konsystencji 2 do skali NLGI w zak. temp. od -20 do +110°C (wypełnione 25-45%),
VT143 B - Smar ekstremalny z zagęszcz. litu o konsystencji 2 do skali NLGI w zak. temp. od -20 do +110°C (wypełnione do 45-60%),
VT143 C - Smar ekstremalny z zagęszcz. litu o konsystencji 2 do skali NLGI w zak. temp. od -20 do +110°C (wypełnione do 70-100%),
VT113 - Smar z zagęszczaczem litu o konsystencji 3 do skali NLGI w zak. temperatur od -20 do +140°C.
VT162 - Smar Klueber Topas NB52, na duże prędkości i obciążenia (temp. robocza od -50 do 120 ° C.)